هوشنگ سیحون (۱ شهریور ۱۲۹۹ تهران – ۵ خرداد ۱۳۹۳ ونکوور کانادا) معمار، طراح، نقاش و مجسمه‌ساز سرشناس و نامدار اهل ایران بود. وی استاد معماری و رییس سابق دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و طراح بنای یادبودی آرامگاه بوعلی‌سینا و طراح آرامگاه‌های خیام، نادرشاه افشار، فردوسی و کمال‌الملک بوده‌است.
پس از پایان تحصیل معماری در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران، به دعوت آندره گدار (رئیس اداره باستان‌شناسی وقت ایران) برای ادامه تحصیل راهی پاریس می‌شود و در دانشسرای عالی ملی هنرهای زیبای پاریس (بوزار) طی حدود ۳ سال تحت تعلیم اوتلو زاوارونی به تکمیل دانش معماری خود می‌پردازد و در سال ۱۹۴۹ به درجه دکترای هنر می‌رسد. او در بازگشت به ایران در سن ۲۳ سالگی نخستین اثر معماری خود که بنای یادبودی بر آرامگاه بوعلی سینا بوده است را طراحی می‌کند. سیحون در طول سال های فعالیت خود عضو شورای ملی باستان‌شناسی، شورای عالی شهرسازی، شورای مرکزی تمام دانشگاه های ایران و کمیته بین‌المللی ایکوموس (Icomos)، وابسته به یونسکو در پیش ازانقلاب بوده و به مدت ۱۵ سال مسؤولیت مرمت بناهای تاریخی ایران را برعهده داشته است .وی بیش از دو دهه در ونکوور کانادا زندگی کرد و شهروند افتخاری فرانسه هم نیز بود. همسر سابق و معصومه سیحون نیز نقاش و صاحب گالری سیحون در تهران بود. هوشنگ سیحون معمار ایرانی روز پنجم خرداد سال 1393 در خارج از کشور درگذشت.
آثار هوشنگ سیحون
آرامگاه نادرشاه افشار در مشهد
آرامگاه کمال الملک در نیشابور
آرامگاه ابوعلی سینا در همدان(۱۹۵۱)
آرامگاه خیام در نیشابور(۱۳۳۸)
بازسازی و طراحی آرامگاه فردوسی در توس بر پایه طرح پیشین، در سال ۱۳۴۷
مقبره عباس میرزا و بعضی دولتمردان قاجار
ساختمان بانک سپه در تهران
بنای موزه توس (۱۳۴۷)
مرکز فرهنگی یزد
سازمان نقشه برداری کل کشور
کارخانه نخ‌ریسی کوروس اخوان
کارخانه آرد مرشدی
سینما آسیا
سینما سانترال
کارخانه کانادا درای (زمزم فعلی) در تهران و اهواز
و حدود ۱۵۰ پروژه مسکونی خصوصی
3 اثر برگزیده
1- آرامگاه کمال الملک در نیشابور
بنای آرامگاه کمال‌الملک که در ضلع شمالی مقبره‌ی فریدالدین عطار نیشابوری قرار گرفته، دارای مساحت زیربنای ۲۸ متر مربع و شش ایوانچه‌ی مقعر است که داخل فرورفتگی ایوانچه‌ها، با کاشی معرق نفیس، به رنگ‌های لاجوردی و سفید، زینت یافته است. این بنا، تلفیقی از معماری سنتی و مدرن که به گونه‌ای نمادین، طاق تویزه و ایوان را در ذهن تداعی می‌نماید. مصالح به کار رفته در بنای آرامگاه، بتون، سنگ، کاشی و … می‌باشد. استفاده از قوس ها و پوشش، اشکال هندسی مخروطی شکلی را بوجود آورده‌اند که ابتکاری هندسی و اوج خلاقیت معماری را در بهره‌گیری از عناصر معماری سنتی ایران در ترکیبی جدید و موزون نشان می‌دهد. تزیینات استفاده شده برای آرامگاه کمال الملک کاشی معرق که نقوش آن ها بسیار هنرمندانه بر روی سطوح منحنی نما بکار گرفته شده‌اند و به سمت خط تقارن قوس‌ها این نقوش کوچک و کوچک‌تر می‌شوند. به گفته سیحون، کاشی معرق، معماری کاشان یعنی محل زادگاه کمال الملک را یادآور می‌شود. نمای بنا و تزیینات و همچنین رنگ کاشی‌ها، هماهنگی فراوانی با آرامگاه عطار، دارد؛ به گونه‌ای که شاید بازدید کننده در نگاه نخست گمان کند که این بناها بخشی از هم هستند. در این بنا نیز همانند آرامگاه خیام هندسه نقشی شایان توجه و پیوند عمیق این بنا را با نظام معماری ایرانی برقرار کرده است.
2.آرامگاه خیام در نیشابور
آرامگاه خیام معروف ترین جاذبه گردشگری شهر نیشابور و نمادی برجسته از معماری نوین ایرانی محسوب می شود. این آرامگاه در سال ۱۳۳۸ بر اساس طرحی از معمار فقید، هوشنگ سیحون ساخته و در ۱۲ فروردین ۱۳۴۲ طی مراسم باشکوهی افتتاح شد. طرح این آرامگاه از زندگی، زمانه و اندیشه های خیام گرفته شده است و سه ویژگی ریاضی دان، ستاره شناس و شاعر بودن او را به نمایش می گذارد. آرامگاه خیام در باغی در جنوب شرقی شهر نیشابور واقع شده و امامزاده و مسجد محمد محروق نیز در نزدیکی آن قرار دارد. این سازه زیبا و با شکوه با شماره ۱۱۵۷ در سال ۱۳۵۴ توسط وزارت فرهنگ و هنر به ثبت رسید. آرامگاه خیام یکی از نمونه های مشهور آرامگاه سازی در معماری ایرانی و طاق ها و تیغه های به کار رفته در بنای آن زیبایی خاصی به این مجموعه داده است. موزه خیام که در نزدیکی این آرامگاه واقع شده، مجموعه ای جذاب از ابزارهای ستاره شناسی قدیم را در خود جای داده است.
3.آرمگاه ابوعلی سینا
بنای ابتدایی این آرامگاه در زمان قاجاریه ساخته شد و در سال ۱۳۳۰ انجمن آثار ملی ایران به مناسبت هزارمین سال روز تولد ابوعلی سینا تصمیم به تجدید بنای آن گرفت. طرح و نقشه بنای فعلی توسط مهندس هوشنگ سیحون به سبک معماری قرنی که بوعلی سینا در آن می زیسته از روی قدیمی‌ترین بنای تاریخ دار اسلامی یعنی برج گنبد کاووس در شهر گنبد کاووس اقتباس شده است. در نیمه سال 1326 انجمن تصمیم به اجرای طرح گرفت. سال بعد هوشنگ سیحون طرح پیشنهادی را به عنوان پایان‌نامه به دانشکده هنرهای زیبای پاریس تقدیم کرد و اوایل سال 1328 ساخت این آرامگاه آغاز شد. بنای یاد بود بوعلی سینا از دو بخش آرامگاه و برج یاد بود تشکیل شده است. دیوارهای سنگی و تمام بسته آرامگاه بر گرداگرد محوطه ای نسبتا وسیع نشسته اند تا فضاهای نه چندان بزرگ این بخش – کتابخانه ، موزه و مزار – را در بر گیرند. حد فاصل دیوارهای خارجی و فضاهای داخلی تماما با خاک پر شده اند و آرامگاه جز در محل ورودی اصلی در شرق و ورودی غربی ، ارتباطی با فضای باز اطراف ندارد. انتخاب حجم خالص مخروط به عنوان اختتامیه برج، هیئتی کاملا هندسی برای برج به همراه می آورد؛ که نشانگر مقید بودن طراح به نظم ، تقارن و هندسه در این بخش از مجموعه است. انتخاب جنس بتن صاف و تراشیده برای برج موجب می شود که نظم و هندسه ای که از آن سخن رفت، چشمگیرتر شود و در نهایت ، برج به شکل حجم کاملا تراشیده و خراطی شده ای بر فراز سکوی کم ارتفاع دیده شود.
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)